Thay mặt Chính phủ giải trình về đề xuất của dự thảo sửa đổi quy định của Luật Điện lực tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 8/12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, đối với nội dung sửa đổi Luật Điện lực, dự thảo quy định theo hướng "Nhà nước thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng lưới điện truyền tải, trừ các dự án lưới điện do Nhà nước đầu tư theo quy hoạch phát triển điện lực trong từng thời kỳ".

Theo đó, các dự án lưới điện huyết mạch, quan trọng như đường dây cao áp 500 kV và siêu cao áp 800 kV sẽ do Nhà nước đầu tư. Còn đường dây truyền tải dưới 500 kV (như đường dây 100 kV, 220 kV) cho phép tư nhân tham gia.

"Việc cho phép tư nhân tham gia đầu tư lưới truyền tải điện sẽ giúp Nhà nước kiểm soát, không có biến động lớn vào giá bán điện, an ninh hệ thống điện. Người dân cũng không phát sinh thêm chi phí. Còn doanh nghiệp Nhà nước sẽ được giảm bớt gánh nặng đầu tư lưới điện truyền tải, ước tính số tiền tiết kiệm đầu tư mỗi năm khoảng 11.000 tỷ đồng.

Hiện các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực điện chiếm hơn một nửa số dự án điện của tư nhân, nên không có lý do gì họ không đầu tư vào truyền tải điện. Họ rót vốn đầu tư dự án truyền tải, còn việc điều độ hệ thống điện vẫn do Nhà nước nắm giữ. Điều này đảm bảo hệ thống điện được vận hành hiệu quả, ổn định", Bộ trưởng Công Thương khẳng định.

Liên quan tới chi phí khi tư nhân đầu tư, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt vấn đề về tính công khai, minh bạch trong quản lý chi phí vận hành khấu hao, bảo dưỡng của lưới truyền tải điện khi tư nhân tham gia đầu tư.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, khi tư nhân đầu tư vào lưới điện truyền tải phải tuân thủ các quy định về đầu tư xây dựng, chịu sự quản lý Nhà nước về vận hành như việc phải cho phép các chủ thể khác được quyền đấu nối vào lưới điện truyền tải. Bộ trưởng khẳng định "ai làm khâu nào được hưởng khâu đó".

Tư nhân san sẻ gánh nặng với Nhà nước

Một công trình tiêu biểu cho việc khi nguồn lực tư nhân tham gia xây dựng đường dây truyền tải sẽ bớt gánh nặng cho Nhà nước đó là công trình Trạm biến áp 500 kV Thuận Nam và tuyến dây 500 kV, 220 KV tại tỉnh Ninh Thuận do Trungnam Group đầu tư. Đây là dự án nhà máy điện kết hợp hệ thống truyền tải Quốc gia với cấp điện áp 500kV đầu tiên do doanh nghiệp tư nhân đầu tư, xây dựng tại Việt Nam.

Công trình được nhà đầu tư thi công trong thời gian 6 tháng, đóng điện vào ngày 29/9/2020, được Tập đoàn Điện lực Việt Nam công nhận COD ngày 01/10/2020. Hiện, công trình hiện đã bàn giao cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN với giá 0 đồng và được đưa vào vận hành đảm bảo tuyệt đối an toàn trong thời gian hơn 1 năm qua.

Trạm biến áp và tuyến dây 500 kV được đưa vào khai thác, trở thành một mắt xích trong hệ thống truyền tải điện quốc gia cũng đã đưa Trungnam Group trở thành nhà đầu tư tư nhân đầu tiên của cả nước tham gia xây dựng công trình truyền tải điện ở cấp độ 500 kV.  Công trình cũng góp phần hiện thực hóa chủ trương của Đảng về đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, khuyến khích và tạo điều kiện để kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng theo tinh thần Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Đánh giá sau 1 năm công trình được đưa vào vận hành, ông Nguyễn Tâm Tiến, Tổng giám đốc Trungnam Group cho biết, công trình Trạm biến áp 500 kV Thuận Nam với công suất 3 x 900 MW, tuyến dây 500kV Thuận Nam - Vĩnh Tân dài 13,2 km và tuyến dây 220 kV dài 2 km với số vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng được Trungnam Group hoàn thành trong thời gian ngắn kỷ lục hơn 3 tháng dưới sự giám sát của ngành điện và thi công trong điều kiện địa hình đồi núi phức tạp, hiểm trở.

Trong hơn 1 năm vận hành vừa qua, lượng điện từ Nhà máy điện mặt trời 450 MW của Trungnam Group thông qua Trạm biến áp và tuyến dây 500 kV trên chỉ chiếm 8% trong quy mô truyền tải, phần còn lại là truyền tải hộ các nhà máy điện khác trong khu vực và nhà máy nhiệt điện Vân Phong trong tương lai.

Theo tính toán của ông Nguyễn Tâm Tiến, chi phí truyền tải thu từ các nhà máy điện tham gia đấu nối, giải tỏa công suất qua hệ thống Trạm 500 kV Thuận Nam đã lên đến hơn 200 tỷ đồng. Khi đường dây Vân Phong – Thuận Nam đi vào hoạt động, cùng với việc các dự án năng lượng khác tiếp tục tham gia đấu nối, với quy mô khả năng truyền tải của hệ thống Trạm biến áp 500kV Thuận Nam lên đến 6000 MW, chi phí truyền tải dự kiến sẽ đạt 2.000 tỷ/năm, tương ứng 40.000 tỷ đồng cho vòng đời 20 năm của dự án.

Nguồn: baochinhphu.vn